Myśląc o przerwie w prowadzeniu własnej firmy, warto wiedzieć, że zawieszenie działalności gospodarczej to świetne rozwiązanie. Co to właściwie oznacza? To po prostu tymczasowe wstrzymanie operacji firmy, bez jej całkowitej likwidacji. Dzięki temu, jako przedsiębiorca, zachowujesz swój status i możesz łatwo wrócić do biznesu, kiedy tylko uznasz to za stosowne. Ludzie decydują się na taki krok z różnych powodów – może to być sezonowość biznesu, chwilowe problemy finansowe, potrzeba po prostu odpoczynku albo inne sytuacje, które utrudniają bieżące prowadzenie firmy. Twoja firma nadal widnieje w CEIDG, ale w tym czasie po prostu nie zarabiasz.
Przygotowanie do zawieszenia działalności
Zanim złożysz wniosek o zawieszenie, upewnij się, że uregulowałeś wszystkie swoje zaległe zobowiązania powstałe przed datą rozpoczęcia przerwy. Warto też spróbować odzyskać pieniądze od kontrahentów, żeby uniknąć późniejszych problemów. Zastanów się też nad kwestiami podatkowymi – może trzeba zrobić ostatnie rozliczenie VAT albo roczne, a także sprawdź, czy nie masz jakichś nieuregulowanych spraw wobec ZUS, które trzeba załatwić przed zawieszeniem.
Wypełnienie i złożenie wniosku o zawieszenie
Do zawieszenia działalności gospodarczej przyda Ci się wniosek CEIDG-1, jeśli prowadzisz jednoosobową działalność. Masz spółkę cywilną? Wtedy potrzebujesz formularza CEIDG-S.C. W tym wniosku po prostu zaznaczasz, że chcesz zawiesić działalność i podajesz datę, od której ma to zacząć obowiązywać. Możesz go złożyć na kilka sposobów: osobiście w urzędzie gminy, przez internet za pomocą profilu zaufanego na ePUAP, listownie (ale wtedy podpis musi być poświadczony notarialnie), przez pełnomocnika, a często też przez bankowość elektroniczną, która oferuje takie opcje. Pamiętaj, że jeśli masz spółkę cywilną, do złożenia wniosku potrzebna jest zgoda wszystkich wspólników.
Określenie okresu zawieszenia i związane z tym warunki
Możesz zawiesić działalność na czas określony lub nieokreślony, ale są pewne zasady. Najkrócej możesz zawiesić firmę na 30 dni, a najdłużej na 24 miesiące. Ważne jest też, że w tym czasie nie możesz zatrudniać pracowników na umowę o pracę, powołanie, wybór, mianowanie czy spółdzielczą umowę o pracę. Oczywiście, są od tego pewne wyjątki, na przykład jeśli ktoś jest na urlopie macierzyńskim.
Obowiązki i uprawnienia w trakcie zawieszenia działalności
Najważniejsza zasada w trakcie zawieszenia to zakaz prowadzenia jakiejkolwiek działalności zarobkowej, która przynosiłaby Ci dochody. Możesz jednak wykonywać pewne czynności, które są niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów. Co to oznacza w praktyce? Na przykład możesz odzyskiwać należności od kontrahentów albo regulować bieżące zobowiązania firmy. W tym okresie nie musisz składać deklaracji VAT, chyba że zdarzy się coś nietypowego, jak sprzedaż środków trwałych. Co bardzo ważne, nie musisz płacić składek ZUS (społecznych i zdrowotnych), pod warunkiem że zawieszenie nastąpiło pierwszego dnia miesiąca. Nie płacisz też zaliczek na podatek dochodowy, a amortyzacja środków trwałych jest po prostu wstrzymana.
Zawieszenie działalności to coś, co pozwala nam, przedsiębiorcom, elastycznie zarządzać firmą, zwłaszcza w trudniejszych czasach lub gdy potrzebujemy po prostu przerwy. Dzięki temu nie tracimy statusu firmy i nie musimy jej od nowa rejestrować.
Wznowienie działalności gospodarczej po okresie zawieszenia
Gdy minie wyznaczony okres zawieszenia, albo po prostu zdecydujesz się zakończyć przerwę wcześniej, musisz złożyć wniosek o wznowienie działalności. Tak samo jak przy zawieszaniu, potrzebny Ci będzie formularz CEIDG-1. W tym wniosku wskazujesz datę, od której chcesz wrócić do pracy. Po wznowieniu działalności, wszystkie wcześniejsze obowiązki podatkowe i składkowe wobec ZUS i urzędu skarbowego wracają. Pamiętaj, że masz prawo skrócić okres zawieszenia i wznowić działalność w dowolnym momencie.
Kluczowe dokumenty i formalności związane z zawieszeniem
Żeby legalnie zawiesić działalność, musisz złożyć wniosek CEIDG-1 (lub CEIDG-S.C. dla spółki cywilnej). To podstawowy dokument, który zawiera wszystkie potrzebne informacje o Tobie i Twojej firmie, w tym datę rozpoczęcia zawieszenia. Jeśli jesteś płatnikiem składek ZUS, czeka Cię jeszcze złożenie odpowiednich formularzy: ZUS ZWPA (wyrejestrowanie płatnika składek), ZUS ZWUA (wyrejestrowanie z ubezpieczeń) oraz ZUS ZCNA (wyrejestrowanie osób współpracujących lub członków rodziny). W przypadku jednoosobowych działalności, system CEIDG często sam przekazuje te dane do ZUS i urzędu skarbowego, co jest dużym ułatwieniem. Warto też pamiętać o zgłoszeniu zawieszenia do urzędu skarbowego, na przykład za pomocą formularza CEIDG-24.
- Wniosek CEIDG-1 (lub CEIDG-S.C. dla spółki cywilnej),
- Formularze ZUS (ZWPA, ZWUA, ZCNA) – jeśli masz takie obowiązki,
- Zgłoszenie do urzędu skarbowego (np. CEIDG-24) – jeśli jest wymagane.
Zawsze zachowaj kopie wszystkich złożonych dokumentów – to dla Twojego spokoju i bezpieczeństwa.
Zawieszenie działalności a likwidacja firmy – podstawowe różnice
Zawieszenie i likwidacja to dwie zupełnie różne sprawy i warto je dobrze rozróżniać. Zawieszenie to po prostu tymczasowa przerwa, którą możesz łatwo cofnąć. Twoja firma nadal formalnie istnieje, Ty zachowujesz status przedsiębiorcy, a firma widnieje w CEIDG lub KRS. W tym czasie jesteś zwolniony z wielu obowiązków, ale nie możesz prowadzić aktywnej działalności zarobkowej. Po okresie zawieszenia łatwo wrócisz do gry, składając odpowiedni wniosek.
Likwidacja to już definitywne i nieodwracalne zakończenie działalności. Firma jest wykreślana z rejestru, Ty tracisz status przedsiębiorcy, a wszystkie obowiązki (po uregulowaniu zaległości) po prostu ustają. Jeśli po likwidacji będziesz chciał wrócić do biznesu, czeka Cię ponowna rejestracja firmy od zera.
| Aspekt | Zawieszenie działalności gospodarczej | Likwidacja działalności gospodarczej |
|---|---|---|
| Czas trwania | Tymczasowe, odwracalne | Trwałe, nieodwracalne |
| Status prawny przedsiębiorcy | Przedsiębiorca zawieszony, firma istnieje w CEIDG/KRS | Przedsiębiorca traci status, firma wykreślona z CEIDG/KRS |
| Obowiązki podatkowe i ZUS | Zwolnienie z większości obowiązków na czas zawieszenia | Koniec obowiązków po uregulowaniu zobowiązań |
| Możliwość wznowienia działalności | Łatwe wznowienie przez złożenie wniosku | Wymaga nowej rejestracji firmy |
| Możliwość prowadzenia działalności | Brak możliwości prowadzenia działalności zarobkowej | Firma nie istnieje, brak możliwości działania |
| Zatrudnianie pracowników | Niedozwolone (z pewnymi wyjątkami) | Brak pracowników, firma nie działa |
Jeśli potrzebujesz po prostu przerwy i myślisz o powrocie, zawieszenie będzie najlepszym rozwiązaniem. Likwidacja to opcja, gdy definitywnie kończysz swoją przygodę z biznesem.
Statystyki zawieszania działalności gospodarczych w Polsce (2023–2025)
Trendy ogólne
Przyznam szczerze, że w ostatnim czasie sporo firm decyduje się na zawieszenie działalności. W 2023 roku było ich o 61% więcej niż rok wcześniej, a w porównaniu do okresu przed pandemią – nawet o 250% więcej! W 2024 roku padł rekord – aż 375,5 tys. jednoosobowych działalności zostało zawieszonych, to o 2% więcej niż w roku poprzednim. Na początku 2025 roku sytuacja się ustabilizowała, liczba wniosków o zawieszenie JDG jest podobna do tej z pierwszego kwartału 2024 roku.
Branże najczęściej zawieszające działalność
Najwięcej zawieszeń odnotowano w budowlance, handlu, badaniach i rozwoju, przemyśle, sektorze HoReCa oraz transporcie. Rosnące koszty energii i pracy, a także spadek popytu z zewnątrz, mocno wpłynęły na decyzje przedsiębiorców, szczególnie w branżach produkcyjnych i usługowych.
Rzeczywiste zawieszenia a wnioski
Warto wiedzieć, że liczba wniosków o zawieszenie to nie to samo co liczba firm faktycznie zawieszonych. Wielu przedsiębiorców po jakimś czasie po prostu wznawia działalność. Na przykład w 2024 roku złożono 375,5 tys. wniosków, ale faktycznie zawieszonych firm było około 52 tys. Ta tendencja utrzymuje się, bo sporo firm, które zostały zawieszone, jest później wznawianych.
Podsumowanie: Czy zawieszenie działalności gospodarczej jest dla Ciebie?
Zawieszenie działalności to takie legalne i elastyczne narzędzie, które pozwala wstrzymać firmę na jakiś czas, bez konieczności definitywnego jej zamykania. Jest to super rozwiązanie, gdy masz do czynienia z sezonowością, chwilowymi problemami finansowymi, brakiem zleceń albo innymi rzeczami, które utrudniają Ci prowadzenie biznesu. Największe plusy to możliwość legalnego wstrzymania działalności, brak kosztów stałych (jak składki ZUS czy zaliczki na podatek) i łatwość powrotu do działania, kiedy tylko będziesz chciał. Jeśli potrzebujesz czasu na ogarnięcie spraw, złapanie oddechu albo po prostu czekasz na lepsze czasy, zawieszenie może być strzałem w dziesiątkę.
Zawsze jednak warto dokładnie przyjrzeć się swojej sytuacji. Może warto pogadać z księgowym albo doradcą biznesowym? Taka rozmowa pomoże Ci ocenić, czy zawieszenie działalności to dla Ciebie najlepsza opcja.
FAQ – najczęściej zadawane pytania o zawieszenie działalności gospodarczej
Czy mogę zawiesić działalność, jeśli mam długi?
Tak, możesz zawiesić działalność, nawet jeśli masz jakieś niespłacone zobowiązania. Pamiętaj jednak, że okres zawieszenia nie oznacza, że musisz ich spłacać – wierzyciele nadal mogą dochodzić swoich należności.
Czy w okresie zawieszenia muszę opłacać składki zdrowotne?
Zazwyczaj tak, w okresie zawieszenia przedsiębiorca jest zwolniony z opłacania składek ZUS, w tym składki zdrowotnej. Ale uwaga, są sytuacje, gdy prawo do ubezpieczenia zdrowotnego może wygasnąć, więc warto to sprawdzić indywidualnie.
Jak długo mogę mieć zawieszoną działalność?
Działalność można zawiesić na okres od 30 dni do maksymalnie 24 miesięcy. Po tym czasie lub wcześniej, możesz złożyć wniosek o wznowienie.
Czy mogę sprzedać sprzęt firmowy podczas zawieszenia?
Tak, w okresie zawieszenia możesz sprzedać firmowy sprzęt. Nie jest to równoznaczne z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Co się stanie, jeśli nie wznowię ani nie zawieszę działalności po 24 miesiącach?
Jeśli po 24 miesiącach od zawieszenia nie złożysz wniosku o wznowienie działalności, firma zostanie automatycznie wykreślona z rejestru CEIDG. To tak, jakbyś ją zlikwidował.
Czy zawieszenie działalności wpływa na moje prawo do zasiłku dla bezrobotnych?
Zazwyczaj zawieszenie działalności nie wpływa bezpośrednio na prawo do zasiłku dla bezrobotnych, o ile spełniasz inne warunki (np. jesteś zarejestrowany jako bezrobotny i nie prowadzisz aktywnej działalności). Każdy przypadek jest jednak indywidualny, więc najlepiej skonsultować się z odpowiednim urzędem.
Poszukujesz agencji SEO w celu wypozycjonowania swojego serwisu? Skontaktujmy się!
Paweł Cengiel
Cechuję się holistycznym podejściem do SEO, tworzę i wdrażam kompleksowe strategie, które odpowiadają na konkretne potrzeby biznesowe. W pracy stawiam na SEO oparte na danych (Data-Driven SEO), jakość i odpowiedzialność. Największą satysfakcję daje mi dobrze wykonane zadanie i widoczny postęp – to jest mój „drive”.
Wykorzystuję narzędzia oparte na sztucznej inteligencji w procesie analizy, planowania i optymalizacji działań SEO. Z każdym dniem AI wspiera mnie w coraz większej liczbie wykonywanych czynności i tym samym zwiększa moją skuteczność.
