
Chodzi o polskie przepisy, które wprowadzają unijną dyrektywę. Ich głównym celem jest to, żeby produkty i usługi były po prostu łatwiejsze w użyciu dla jak największej liczby ludzi. Nie tylko dla osób z niepełnosprawnościami, ale też dla seniorów, rodziców z maluchami – każdego, kto może mieć trudności z korzystaniem z tego, co oferujemy. Ustawa wchodzi w życie 28 czerwca 2025 roku i nakłada nowe obowiązki na wiele firm i instytucji.
Skąd się wzięła i na czym bazuje: Europejski Akt o Dostępności
Nasza ustawa o dostępności to implementacja unijnej Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/882, którą znamy jako Europejski Akt o Dostępności (EAA). Głównie chodziło o to, żeby ujednolicić przepisy dotyczące dostępności produktów i usług w całej Unii. Dzięki temu łatwiej jest handlować towarami i usługami między krajami, tworząc wspólny rynek, który jest bardziej dostępny dla wszystkich. W ustawie dostępność zdefiniowano jako cechę produktu lub usługi, która pozwala osobom ze szczególnymi potrzebami korzystać z nich na równych zasadach – czy to przez projektowanie uniwersalne, czy przez racjonalne usprawnienia.
Kto musi się dostosować? Ustawa o dostępności w praktyce
Wymagania ustawy obejmują wiele podmiotów. Przede wszystkim instytucje publiczne – mają one systemowy obowiązek zapewniania dostępności, zwłaszcza gdy realizują zadania publiczne lub korzystają ze środków publicznych. Ale nie tylko! Obowiązki dotyczą też przedsiębiorców (z wyłączeniem mikroprzedsiębiorców), czyli producentów, importerów, dystrybutorów i usługodawców, szczególnie w takich branżach jak bankowość, transport czy usługi cyfrowe. Te zasady zaczną obowiązywać od 28 czerwca 2025 roku.
Organizacje pozarządowe (NGO), zwłaszcza te wspierające grupy wrażliwe, też muszą się z nią liczyć, jeśli mają strony internetowe lub aplikacje mobilne. Dotyczy to także NGO, które korzystają ze środków unijnych – dostępność może być warunkiem ich otrzymania. Obowiązki spadają również na te podmioty, które realizują zadania publiczne na zlecenie – muszą one przenosić wymogi dostępności na swoich wykonawców.
Najważniejsze obowiązki dla firm według ustawy
Ustawa, zwana też Polskim Aktem o Dostępności, wchodzi w życie 28 czerwca 2025 roku i nakłada na przedsiębiorców sporo nowych zadań. Przede wszystkim musicie przeprowadzić ocenę zgodności waszych produktów i usług z wymogami dostępności. To absolutna podstawa. Potem kluczowe jest publikowanie informacji o ofercie w sposób, który jest zrozumiały i łatwy do odebrania dla osób z niepełnosprawnościami. Pomyślcie o jasnych, przystępnych materiałach opisujących, co oferujecie i jak z tego korzystać.
Co jeszcze? Macie obowiązek udzielać informacji w wersjach alternatywnych, jeśli tylko zajdzie taka potrzeba. Chodzi o to, żeby najważniejsze dane trafiły do wszystkich. Jeśli okaże się, że coś nie spełnia wymogów dostępności, musicie podjąć działania naprawcze i zgłosić to właściwemu organowi nadzoru, którym często jest Prezes Zarządu PFRON. Warto też z nimi współpracować.
Pamiętajcie, że musicie przechowywać dokumentację potwierdzającą spełnianie wymogów przez cały czas, kiedy produkt lub usługa są na rynku. Główne wymagania dotyczą projektowania z myślą o osobach z niepełnosprawnościami, seniorach i innych osobach ze szczególnymi potrzebami. Chodzi też o dostępność sensoryczną i informacyjną, w tym cyfrową. Ustawa wyłącza z obowiązków dostępność architektoniczną istniejących budynków oraz produkty, które pojawiły się na rynku przed jej wejściem w życie, chyba że zostały zmodyfikowane.
Dostępność cyfrowa: nie tylko wymóg, ale i szansa na lepsze SEO
Dostępność cyfrowa to serce Ustawy o dostępności. Obejmuje strony internetowe, aplikacje mobilne i wszystko, co jest w cyfrowej formie. Wymagania dotyczące postrzegalności, zrozumiałości, funkcjonalności i kompatybilności treści mają sprawić, by każdy mógł z nich korzystać. Ale to nie tylko spełnienie prawa – wdrożenie zasad dostępności cyfrowej daje realne korzyści.
Przede wszystkim, dzięki temu docieracie do szerszego grona odbiorców – osób z niepełnosprawnościami, seniorów czy tych, którzy mają czasowe ograniczenia. To też prosta droga do lepszego SEO. Strony dostępne cyfrowo zazwyczaj mają lepszą strukturę, szybciej się ładują i są po prostu bardziej przejrzyste, co wyszukiwarki lubią. W rezultacie, wszystkim użytkownikom przeglądanie waszych stron czy korzystanie z aplikacji staje się po prostu przyjemniejsze.
Przykłady produktów i usług cyfrowych, które obejmuje ustawa to:
- sklepy internetowe (e-commerce),
- cyfrowe usługi transportowe,
- aplikacje bankowe,
- wszelkie publiczne usługi cyfrowe od administracji.
Zapewnienie dostępności cyfrowej to zatem nie tylko prawny obowiązek, ale też mądra inwestycja w relacje z klientami i wizerunek marki.
Korzyści i konsekwencje wdrożenia ustawy
Wdrożenie Ustawy o dostępności przynosi masę dobrych rzeczy, zarówno dla użytkowników, jak i dla firm. Po pierwsze, produkty i usługi stają się po prostu bardziej dostępne, co jest kluczowe dla budowania społeczeństwa, w którym każdy ma równe szanse. Dla firm oznacza to potencjalne poszerzenie grona klientów, bo ich oferta trafia do większego segmentu społeczeństwa. Kto pierwszy wprowadzi te zmiany, ten może zyskać przewagę nad konkurencją.
Co więcej, dostępność cyfrowa pomaga w SEO – wasza strona będzie lepiej widoczna w wyszukiwarkach. Z drugiej strony, ignorowanie przepisów może się źle skończyć. Niewdrożenie wymogów może skutkować karami finansowymi i utratą szans na zdobycie zamówień publicznych, co jest sporym ciosem dla wielu firm. Wyzwania związane z dostępnością mogą też napędzać rozwój technologiczny i prowadzić do tworzenia innowacyjnych, bardziej uniwersalnych rozwiązań.
Statystyki dostępności w Polsce: jak to wyglądało i jak jest teraz
Poziom dostępności w Polsce, analizowany przez instytucje takie jak GUS czy Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, pokazuje pewną dynamikę zmian po wprowadzeniu przepisów. Przed wejściem w życie ustawy, dostępność obiektów użyteczności publicznej stała na bardzo niskim poziomie, z mnóstwem barier architektonicznych. Liczba obiektów w pełni dostępnych była wręcz marginalna.
Po wprowadzeniu Ustawy o dostępności i w trakcie jej wdrażania, widać stopniowy wzrost, chociaż nadal daleko nam do ideału. Raporty z lat 2021-2025 dotyczące podmiotów publicznych pokazują, że średnio około 41% z nich spełnia ustalone wymagania. Te analizy obejmują kluczowe obszary: dostępność architektoniczną, cyfrową i informacyjno-komunikacyjną, wykazując zróżnicowanie w poszczególnych kategoriach. Dane te są zbierane systematycznie, żeby monitorować postępy i wiedzieć, gdzie jeszcze trzeba działać.
Twoje kolejne kroki w związku z ustawą o dostępności
Ustawa o dostępności, która zaczyna obowiązywać 28 czerwca 2025 roku, to ważny krok w stronę bardziej inkluzywnego społeczeństwa. Zapewnienie dostępności to nie tylko obowiązek prawny, ale też strategiczna szansa na budowanie dobrego wizerunku firmy i dotarcie do szerszej grupy klientów. Dlatego kluczowe jest podjęcie konkretnych działań, żeby dostosować organizację do nowych przepisów.
Możesz zacząć od audytu dostępności w swojej firmie. To pozwoli zidentyfikować obecne braki i obszary, które wymagają poprawy. Niezwykle ważna jest też edukacja zespołu – wyjaśnijcie sobie nawzajem, dlaczego dostępność jest ważna i jak ją wdrażać. Pamiętajmy, że Ustawa o dostępności naprawdę zmienia życie wielu osób, czyniąc świat bardziej dostępnym dla wszystkich. Zacznijcie dostosowywać swoją firmę już dziś! Jeśli potrzebujecie wsparcia przy audycie i wdrażaniu, dajcie znać.
FAQ – najczęściej zadawane pytania o ustawę o dostępności
Kiedy wchodzi w życie Ustawa o dostępności?
Ustawa o dostępności wchodzi w życie 28 czerwca 2025 roku.
Kogo dokładnie obejmuje Ustawa o dostępności? Czy dotyczy małych firm?
Ustawa obejmuje podmioty publiczne, przedsiębiorców (poza mikroprzedsiębiorcami) w wybranych sektorach, a także organizacje pozarządowe (NGO) posiadające strony internetowe lub aplikacje mobilne. Małe firmy (mikroprzedsiębiorcy) zazwyczaj nie podlegają tym samym obowiązkom co większe podmioty, chyba że realizują zadania publiczne lub korzystają ze środków publicznych.
Co to jest dostępność cyfrowa i dlaczego jest ważna z punktu widzenia SEO?
Dostępność cyfrowa oznacza projektowanie stron internetowych, aplikacji mobilnych i innych zasobów cyfrowych tak, aby były użyteczne dla wszystkich użytkowników, w tym osób z niepełnosprawnościami. Jest ważna dla SEO, ponieważ dobrze zaprojektowane, dostępne strony często mają lepszą strukturę, szybsze ładowanie i semantyczny kod, co pozytywnie wpływa na ich pozycjonowanie w wyszukiwarkach.
Jakie są główne produkty i usługi objęte Ustawą o dostępności?
Główne produkty i usługi objęte Ustawą o dostępności to między innymi sprzęt komputerowy, oprogramowanie, książki elektroniczne, terminale płatnicze i samoobsługowe, usługi audiowizualne, transportowe, bankowość detaliczna oraz usługi telekomunikacyjne.
Czy Ustawa o dostępności nakłada obowiązki dotyczące dostępności architektonicznej budynków?
Ustawa o dostępności skupia się głównie na produktach i usługach, a nie na dostępności architektonicznej już istniejących budynków. Obowiązki w zakresie dostępności architektonicznej dotyczą głównie podmiotów publicznych, które muszą zapewnić dostępność swoich obiektów.
Jakie są konsekwencje braku spełnienia wymogów Ustawy o dostępności?
Konsekwencje braku spełnienia wymogów Ustawy o dostępności mogą obejmować nałożenie kar finansowych i utratę możliwości ubiegania się o zamówienia publiczne.
Gdzie mogę znaleźć więcej informacji i wsparcie w zakresie wdrażania Ustawy o dostępności?
Więcej informacji i wsparcie znajdziesz na stronach internetowych Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON), a także u specjalistycznych firm konsultingowych oferujących audyty i wdrożenia z zakresu dostępności.
Poszukujesz agencji SEO w celu wypozycjonowania swojego serwisu? Skontaktujmy się!
Paweł Cengiel
Cechuję się holistycznym podejściem do SEO, tworzę i wdrażam kompleksowe strategie, które odpowiadają na konkretne potrzeby biznesowe. W pracy stawiam na SEO oparte na danych (Data-Driven SEO), jakość i odpowiedzialność. Największą satysfakcję daje mi dobrze wykonane zadanie i widoczny postęp – to jest mój „drive”.
Wykorzystuję narzędzia oparte na sztucznej inteligencji w procesie analizy, planowania i optymalizacji działań SEO. Z każdym dniem AI wspiera mnie w coraz większej liczbie wykonywanych czynności i tym samym zwiększa moją skuteczność.