Dziś, jedynie świetna oferta to już za mało. Klienci mają ogromny wybór i zwracają uwagę na każdy szczegół naszej komunikacji z nimi. I tu właśnie wkracza koncepcja 7P Marketing Mix – to takie narzędzie, które pomaga nam poukładać w głowie wszystkie te elementy, które składają się na to, jak marka jest postrzegana. Jest to szczególnie ważne, gdy prowadzimy firmę, która opiera się na usługach, a nie tylko na fizycznych produktach. Ten rozszerzony model, który narodził się z wcześniejszych 4P, obejmuje produkt, cenę, miejsce, promocję, ludzi, proces i fizyczne dowody – daje nam to taką pełniejszą, holistyczną perspektywę, która jest po prostu niezbędna we współczesnym biznesie.
Od 4P do 7P: Ewolucja myślenia o marketingu
- Fundament: Zrozumienie oryginalnych 4P
Zacznijmy od podstaw. Oryginalne 4P – czyli Produkt, Cena, Miejsce i Promocja – to pomysł E. Jerome McCarthy’ego z lat 60. XX wieku. Te elementy stanowiły kręgosłup strategii marketingowych, skupiając się głównie na tym, co namacalne w procesie wprowadzania produktu na rynek. Dzięki nim można było zacząć myśleć o tym, co oferujemy, ile to kosztuje, gdzie jest dostępne i jak o tym wszystkim mówimy potencjalnym klientom. To był świetny punkt wyjścia, zwłaszcza dla firm, które skupiały się na sprzedaży konkretnych produktów.
- Potrzeba rozszerzenia: Dlaczego same 4P nie wystarczały?
Kiedy gospodarka zaczęła się zmieniać, a usługi zyskały na znaczeniu, okazało się, że 4P to trochę za mało. Usługi, w przeciwieństwie do dóbr fizycznych, często są niematerialne, ulotne i nieodłącznie związane z osobą, która je świadczy. Trudno je „dotknąć” czy „zmagazynować”. Zauważając tę lukę, akademiccy marketingowcy Booms i Bitner w 1981 roku postanowili rozszerzyć ten model. Dodali nowe elementy, które lepiej oddawały złożoność marketingu usług.
- Przedstawienie rozszerzonych 7P
Rozszerzony model 7P Marketing Mix rozwija oryginalne 4P, dodając trzy kluczowe elementy: Ludzie, Proces i Fizyczne Dowody. Są one niezwykle ważne, zwłaszcza dla firm usługowych, bo mówią o tym, jak ważne są interakcje międzyludzkie, płynność procesów i wszystkie te namacalne sygnały, które wpływają na to, jak klient odbiera naszą markę i jak jest zadowolony. Dzięki uwzględnieniu tych dodatkowych czynników firmy mogą tworzyć strategie bardziej dopasowane do klienta i po prostu skuteczniejsze.
Rozkładamy na czynniki pierwsze: Elementy 7P Marketing Mix
| Element | Opis | Kluczowe pytania strategiczne |
|---|---|---|
| Produkt | Wszystko, co oferujemy, aby zaspokoić potrzeby klienta – od samego przedmiotu, przez jego jakość, design, cechy, markę, opakowanie, po wsparcie posprzedażowe. | Jaką wartość nasz produkt oferuje klientowi i czym wyróżnia się na tle konkurencji? |
| Cena | Wartość pieniężna, którą klient wymienia za produkt lub usługę, wraz z całą strategią cenową. Obejmuje nie tylko cenę, ale też rabaty, warunki płatności i postrzeganą wartość w stosunku do kosztu. | Jaki punkt cenowy najlepiej odzwierciedla wartość produktu i cele biznesowe, jednocześnie będąc konkurencyjnym? |
| Miejsce | Sposób i miejsce, gdzie klienci mogą uzyskać dostęp do produktu lub usługi. Obejmuje kanały dystrybucji, lokalizację, logistykę i obecność online. | Gdzie i jak klienci mogą najwygodniej znaleźć i nabyć nasz produkt lub usługę? |
| Promocja | Wszystkie działania komunikacyjne mające na celu informowanie, przekonywanie i przypominanie o naszej ofercie. To reklama, PR, promocje, marketing bezpośredni i cyfrowy. | Jak możemy najskuteczniej komunikować wartość naszej oferty, aby dotrzeć do docelowych klientów i ich zaangażować? |
| Ludzie | Wszystkie osoby, które mają kontakt z klientem – pracownicy, obsługa klienta, a nawet inni klienci. Ich postawa, szkolenie i umiejętności obsługi są kluczowe. | Jak zaangażowane osoby wpływają na ogólne doświadczenie klienta – pozytywnie czy negatywnie? |
| Proces | Systemy, procedury i przepływ działań związanych z dostarczeniem produktu lub usługi. Chodzi o sprawność operacyjną i łatwość, z jaką klient może z nami interagować. | Jak bardzo usprawniony i przyjazny dla klienta jest mechanizm dostarczania naszej oferty? |
| Fizyczne Dowody | Namacalne wskazówki i elementy otoczenia, które klienci wykorzystują do oceny jakości, zwłaszcza przy niematerialnych usługach. To wystrój sklepu, strona WWW, opakowanie, opinie klientów. | Jakie namacalne elementy możemy wykorzystać, aby zapewnić klientów o jakości naszej oferty i zbudować zaufanie? |
Co to jest produkt w 7P Marketing Mix?
Produktem w tej koncepcji nazywamy wszystko to, co firma oferuje klientom, aby zaspokoić ich potrzeby czy rozwiązać problemy. Ale to nie tylko sam przedmiot czy usługa. Chodzi też o jakość, fajny design, unikalne cechy, dobrze zaprojektowane opakowanie, a nawet to, jak wygląda wsparcie po zakupie czy gwarancja. Dobra strategia produktowa sprawia, że to, co oferujemy, naprawdę trafia w gusta odbiorców i dostarcza im realną wartość.
- Kluczowe aspekte : jakość, cechy, design, marka, opakowanie, różnorodność, usługi dodatkowe, gwarancje.
- Pytanie strategiczne: Co tak naprawdę nasz produkt daje klientowi i jak dzięki temu wyróżnia się na tle konkurencji?
Co to jest cena w 7P Marketing Mix?
Cena to po prostu wartość pieniężna, którą klient musi zapłacić za produkt lub usługę. Ale to też cała strategia ustalania tej ceny. Nie chodzi tylko o samą kwotę na metce, ale też o wszelkie rabaty, możliwości płatności i o to, jak klient postrzega stosunek jakości do ceny. Dobrze przemyślana cena pozwala nam zdobyć należne nam miejsce na rynku, pozostać konkurencyjnym i wpisywać się w ogólny wizerunek marki.
- Kluczowe aspekte : taktyki cenowe (np. oparta na wartości, koszt plus), rabaty, opcje płatności, postrzegana wartość, marże zysku.
- Pytanie strategiczne: Jaki jest najlepszy punkt cenowy, który odzwierciedla wartość produktu i pozwala osiągnąć cele biznesowe?
Badanie dotyczące wyboru szpitala w Shiraz w Iranie wykazało, że „specjalizacja świadczeniodawców medycznych” uzyskała wysoki średni wynik (4.15 ± 0.82). Sugeruje to, że postrzegana jakość usług, ściśle powiązana z ceną i wartością, znacząco wpływa na wybory pacjentów.
Co to jest miejsce w 7P Marketing Mix?
Miejsce, nazywane też dystrybucją, dotyczy tego, jak i gdzie klienci mogą znaleźć nasz produkt lub usługę. Chodzi o to, żeby wybrać najlepsze kanały dotarcia do grupy docelowej – czy to będą sklepy stacjonarne, platformy internetowe, czy sieć dystrybutorów. Dobra dostępność sprawia, że klient ma wygodny dostęp do tego, czego potrzebuje.
- Kluczowe aspekte : lokalizacja, kanały dystrybucji, logistyka, zasięg rynkowy, obecność online, zarządzanie zapasami.
- Pytanie strategiczne: Gdzie i w jaki sposób klienci mogą najłatwiej znaleźć i kupić nasz produkt lub usługę?
Co to jest promocja w 7P Marketing Mix?
Promocja to wszelkie działania komunikacyjne, które mają za zadanie poinformować naszą grupę docelową o produkcie lub usłudze, przekonać ją do zakupu i utrwalić pozytywne skojarzenia z marką. Obejmuje to reklamę, public relations, promocje sprzedażowe, marketing bezpośredni, a także te wszystkie działania w internecie, jak media społecznościowe, pozycjonowanie w wyszukiwarkach (SEO) czy tworzenie wartościowych treści. Dobra promocja buduje świadomość marki, podkreśla jej zalety i zachęca do podjęcia decyzji o zakupie.
- Kluczowe aspekte : reklama, public relations, promocje sprzedażowe, marketing cyfrowy (SEO, media społecznościowe, treści), sprzedaż osobista.
- Pytanie strategiczne: Jak możemy skutecznie komunikować wartość naszej oferty, aby dotrzeć do naszych docelowych klientów i ich zaangażować?
Według badań Salesforce, aż 80% klientów uważa doświadczenia z firmą za równie ważne jak jej produkty czy usługi. To mocno podkreśla rolę promocji w komunikowaniu właśnie tych doświadczeń.
Co to są ludzie w 7P Marketing Mix?
Ludzie to wszystkie osoby, które mają bezpośredni lub pośredni kontakt z klientem podczas procesu marketingowego i świadczenia usługi. To nasi pracownicy, obsługa klienta, a czasem nawet inni klienci, których obecność wpływa na odbiór. Postawa, profesjonalizm i umiejętności obsługi pracowników mają kluczowe znaczenie dla kształtowania opinii, zwłaszcza w branżach opartych na usługach.
- Kluczowe aspekte : szkolenia personelu, jakość obsługi klienta, kultura firmy, postawa pracowników, interakcje z klientami.
- Pytanie strategiczne: Jak osoby zaangażowane w proces wpływają na ogólne doświadczenie klienta – pozytywnie czy negatywnie?
W badaniu dotyczącym 7P Marketing Mix w sektorze opieki zdrowotnej, element „Ludzie” zajął najwyższe miejsce wśród czynników wpływających na wybór pacjenta, co podkreśla jego krytyczne znaczenie w świadczeniu usług.
Co to jest proces w 7P Marketing Mix?
Proces odnosi się do systemów, procedur i kolejności działań, które składają się na dostarczenie produktu lub usługi klientowi. Skupiamy się tu na efektywności operacyjnej, mapowaniu ścieżki klienta i tym, jak łatwo klient może nawiązać interakcję z naszą firmą. Dobrze zaprojektowany i przyjazny dla klienta proces może znacząco podnieść poziom satysfakcji i lojalności.
- Kluczowe aspekte : systemy dostarczania usług, ścieżka klienta, efektywność operacyjna, obsługa reklamacji, systemy kolejkowania.
- Pytanie strategiczne: Jak bardzo usprawniony i przyjazny dla klienta jest mechanizm dostarczania naszej oferty?
Co to są fizyczne dowody w 7P Marketing Mix?
Fizyczne dowody to wszystkie te namacalne sygnały i elementy otoczenia, które klienci wykorzystują do oceny jakości produktu lub usługi, zwłaszcza gdy sama oferta jest niematerialna. Chodzi o wygląd sklepu, design strony internetowej, opakowanie, materiały reklamowe, referencje, a nawet opinie w internecie. Te elementy stanowią konkretny dowód na wiarygodność marki i jej jakość.
- Kluczowe aspekte : wystrój sklepu, doświadczenie użytkownika (UX) na stronie WWW, opakowanie, materiały brandingowe, atmosfera, opinie online, referencje.
- Pytanie strategiczne: Jakie namacalne elementy możemy wykorzystać, aby przekonać klientów i zbudować zaufanie do naszej oferty?
To samo badanie dotyczące opieki zdrowotnej, które podkreśliło rolę „Ludzi”, wykazało również, że „Środowisko fizyczne” zajęło najwyższe miejsce, co pokazuje, jak ogromny wpływ na postrzeganie klienta mają elementy materialne.
Korzyści z zastosowania 7P Marketing Mix
Zastosowanie ram 7P Marketing Mix przynosi mnóstwo korzyści firmom, które chcą poprawić swoją pozycję na rynku i relacje z klientami. Analizując systematycznie każdy element, firmy mogą lepiej zrozumieć swoje działania i punkty kontaktu z klientem. To takie całościowe podejście, które prowadzi do spójniejszych i po prostu skuteczniejszych strategii marketingowych, napędzających długoterminowy sukces.
- Poprawa doświadczenia i satysfakcji klientaRozszerzone elementy 7P – Ludzie, Proces i Fizyczne Dowody – bezpośrednio odnoszą się do doświadczeń klienta. Booms i Bitner zauważyli, że w przypadku usług sposób, w jaki traktujemy klienta, łatwość obsługi i namacalne dowody jakości mają ogromny wpływ na jego satysfakcję. Skupienie się na tych aspektach prowadzi do lepszych interakcji z klientami, większej lojalności i pozytywnych rekomendacji.
- Zdobycie przewagi konkurencyjnejDobrze przemyślana strategia marketingowa oparta na 7P pozwala firmom wyróżnić się na zatłoczonych rynkach. Starannie budując każdy element – od unikalnej oferty produktowej po wyjątkową obsługę klienta i płynny proces – firmy mogą stworzyć sobie własną, niepowtarzalną niszę. Odkrycie i wykorzystanie unikalnych punktów sprzedaży (USP) we wszystkich siedmiu obszarach daje solidną przewagę nad konkurencją.
- Dostosowanie do dynamiki rynkuModel 7P Marketing Mix nie jest sztywny – jego siła tkwi w elastyczności. W miarę jak zmieniają się potrzeby klientów i trendy rynkowe, firmy mogą wracać do poszczególnych elementów i je modyfikować. Ta elastyczność sprawia, że firmy pozostają aktualne i reagują na zmiany, zapewniając, że ich strategia marketingowa nadal odpowiada na współczesne potrzeby.
- Napędzanie długoterminowego sukcesuKompleksowe podejście do marketingu, jakie oferuje 7P Marketing Mix, przyczynia się do zrównoważonego rozwoju firmy. Łącząc czynniki wewnętrzne, takie jak kultura firmy czy efektywność operacyjna, z zewnętrznym postrzeganiem przez klientów, firmy budują silniejsze fundamenty. Prowadzi to do większej retencji klientów, wyższych przychodów i bardziej odpornego modelu biznesowego.
Kiedy stosować 7P zamiast 4P?
- 7P dla usług i złożonych ofertModel 7P jest nieoceniony dla firm oferujących usługi lub skomplikowane produkty, gdzie interakcja z klientem i ogólne doświadczenie są kluczowe. Branże takie jak hotelarstwo, opieka zdrowotna, doradztwo czy rozwiązania technologiczne czerpią ogromne korzyści z tego rozszerzonego podejścia. Badanie przypadku szpitala w Shiraz jest świetnym przykładem praktycznego zastosowania 7P w wyborze placówki medycznej.
- 4P dla prostszych produktówDla firm oferujących stosunkowo proste produkty konsumenckie, gdzie komponent usługowy nie jest tak istotny, oryginalne 4P (Produkt, Cena, Miejsce, Promocja) wciąż mogą stanowić wystarczający plan strategiczny. Jeśli główny nacisk kładziemy na fizyczny produkt i jego dostępność, te cztery elementy mogą w zupełności wystarczyć do strategicznego myślenia. Jednak nawet w takich przypadkach elementy Ludzi, Procesu i Fizycznych Dowodów mogą odgrywać subtelną, ale ważną rolę.
- Możliwe rozszerzenia (8P i więcej)Ewolucja marketingu nie zatrzymała się na 7P. Pojawiły się dalsze rozszerzenia, takie jak dodanie „Produktywności i Jakości” (co daje nam 8P) czy „Partnerstw”. Te różne warianty pokazują, jak dynamiczna jest teoria i praktyka marketingu. Chociaż 7P pozostaje najbardziej rozpoznawalnym i szeroko stosowanym modelem, zrozumienie tych dalszych koncepcji może dostarczyć dodatkowych perspektyw strategicznych.
Motywujące „7P”: Staranny Plan Zapobiega Porażce
Ograniczone znaczenie „7P”
Warto odróżnić 7P Marketing Mix od motywacyjnego hasła, które używa podobnego skrótu. W pewnych kontekstach „7P” to akronim od „Prior Proper Planning Prevents Piss Poor Performance” (lub w bardziej dosłownym tłumaczeniu: „Staranny plan zapobiega porażce”). Jest to mocne przypomnienie, jak ważne jest gruntowne przygotowanie, aby odnieść sukces.
To motywacyjne „7P” jest odrębne od modelu marketingowego, chociaż zasada skrupulatnego planowania jest fundamentem każdej skutecznej strategii marketingowej. Jest to powiedzenie często pojawiające się w planowaniu biznesowym, kontekstach wojskowych i ogólnych przemówieniach motywacyjnych, podkreślające wartość dalekowzroczności i przygotowania.
Podsumowując: Opanuj 7P Marketing Mix
Model 7P Marketing Mix to absolutnie kluczowe narzędzie dla współczesnych firm, zwłaszcza tych działających w sektorach usługowych. Dokładne zrozumienie i strategiczne zarządzanie Produktem, Ceną, Miejscem, Promocją, Ludźmi, Procesem i Fizycznymi Dowodami pozwala firmom tworzyć atrakcyjne propozycje wartości i budować silne relacje z klientami. To kompleksowe podejście, które wyewoluowało z podstawowych 4P, umożliwia firmom wyróżnienie się na rynku, zwiększenie satysfakcji klientów i osiągnięcie zrównoważonego wzrostu. Regularna analiza i dopracowywanie strategii we wszystkich siedmiu obszarach to klucz do poruszania się po dynamicznym rynku i osiągnięcia trwałego sukcesu.
FAQ – najczęściej zadawane pytania o 7P Marketing Mix
Czym są 7P Marketing Mix?
7P Marketing Mix to: Produkt, Cena, Miejsce, Promocja, Ludzie, Proces i Fizyczne Dowody. Ten rozszerzony zestaw narzędzi służy do tworzenia kompleksowych strategii marketingowych, szczególnie w odniesieniu do usług.
Kto opracował 7P Marketing Mix?
Oryginalne 4P (Produkt, Cena, Miejsce, Promocja) opracował E. Jerome McCarthy. Rozszerzony model 7P Marketing Mix został później rozwinięty przez akademików marketingu Boomsa i Bitnera, aby lepiej radzić sobie z marketingiem usług.
Kiedy używać 7P zamiast 4P?
Model 7P Marketing Mix jest szczególnie przydatny dla firm usługowych lub tych oferujących złożone produkty, gdzie interakcja z klientem, sposób dostarczenia usługi i namacalne elementy odgrywają znaczącą rolę. Oryginalne 4P mogą wystarczyć dla firm sprzedających prostsze produkty.
Co oznacza „7P” w kontekście motywacyjnym?
W kontekście motywacyjnym lub potocznym „7P” często oznacza „Prior Proper Planning Prevents Piss Poor Performance” (czyli „Staranny Plan Zapobiega Porażce”), podkreślając znaczenie dokładnego przygotowania. Jest to inne znaczenie niż w przypadku 7P Marketing Mix.
Czym „Fizyczne Dowody” różnią się od „Produktu” w 7P?
Podczas gdy „Produkt” odnosi się do samego dobra lub usługi, „Fizyczne Dowody” obejmują namacalne wskazówki, które klienci wykorzystują do oceny oferty, takie jak opakowanie, atmosfera w sklepie, wygląd strony internetowej czy opinie klientów.
Czy możesz podać przykład zastosowania 7P w opiece zdrowotnej?
Oczywiście, 7P Marketing Mix doskonale sprawdza się w opiece zdrowotnej. Na przykład „Produkt” to usługa medyczna, „Cena” to koszt leczenia i ubezpieczenia, „Miejsce” to lokalizacja szpitala lub przychodni, „Promocja” to kampanie prozdrowotne, „Ludzie” to lekarze i pielęgniarki, „Proces” to ścieżka pacjenta od przyjęcia po leczenie, a „Fizyczne Dowody” to czystość szpitala, sprzęt medyczny czy strona internetowa. Badanie szpitala w Shiraz jest rzeczywistym przykładem analizującym te wpływy.
Poszukujesz agencji SEO w celu wypozycjonowania swojego serwisu? Skontaktujmy się!
Paweł Cengiel
Cechuję się holistycznym podejściem do SEO, tworzę i wdrażam kompleksowe strategie, które odpowiadają na konkretne potrzeby biznesowe. W pracy stawiam na SEO oparte na danych (Data-Driven SEO), jakość i odpowiedzialność. Największą satysfakcję daje mi dobrze wykonane zadanie i widoczny postęp – to jest mój „drive”.
Wykorzystuję narzędzia oparte na sztucznej inteligencji w procesie analizy, planowania i optymalizacji działań SEO. Z każdym dniem AI wspiera mnie w coraz większej liczbie wykonywanych czynności i tym samym zwiększa moją skuteczność.